Noszą krzyże na łańcuchach i tatuaże z wizerunkami cerkwi, jednocześnie rosyjscy okupanci, pobłogosławieni przez patriarchę Moskwy Cyryla za wojnę z Ukrainą, celnie I ostro ostrzeliwują z czołgów i artylerii w dzielnice mieszkalne i cerkwi. 29 lipca z podium Rady Bezpieczeństwa ONZ Stały Przedstawiciel Ukrainy przy ONZ Serhij Kyslytsia oświadczył, że infrastruktura cywilna jest jednym z celów państwa-agresora.

«Na przykład według stanu na czerwiec wojna rosyjska doprowadziła do całkowitego zniszczenia lub uszkodzenia 116 000 budynków mieszkalnych, w których mieszkało 3,5 miliona Ukraińców. W 14 obwodach Ukrainy zniszczono 183 miejsc religijnych, w tym 173 chrześcijańskich, pięć muzułmańskich i pięć żydowskich. Wyobraźcie sobie, że rosyjscy żołnierze, pobłogosławieni przez prawosławnego patriarchę Cyryla, już zniszczyli prawie 200 cerkwi na Ukrainie» – podkreślił dyplomata.

Wśród świątyń zniszczonych przez «prawosławnych» raszystów starożytna cerkiew pw. św. Jerzego na wsi Zavoryci rejonu Browarskiego, obwodu kijowskiego. Przed przyjściem «wyzwolicieli» ta cerkiew istniała prawie 150 lat. Drewniana cerkiew z jedną kopułą została zbudowana w 1873 roku. Wraz z parafianami była świadkiem wielu wydarzeń historycznych – upadku cara, upadku imperium rosyjskiego, przewrotu bolszewickiego, trzech klęsk głodu zorganizowanych na Ukrainie przez reżim Lenina-Stalina, II wojny światowej i przywrócenia niepodległości naszego państwa. W 1935 roku cerkiew została zamknięta przez bolszewików, ale nie uległa zniszczeniu, jak tysiące innych, ale umieszczono w niej spichlerz. W 1968 r. wznowiono nabożeństwa na wsi, a po odzyskaniu przez Ukrainę niepodległości w cerkwi wielokrotnie odbywała się renowacja.

Rosyjscy okupanci uderzyli w cerkiew 7 marca. Według świadków było to zrobione celowo. «Nasi parafianie opowiadali, że widzieli na własne oczy, jak niektórzy z nich [Rosjan] poruszając, strzelali do domów i jeden pocisk był skierowany bezpośrednio w kopułę cerkwi, która była po lewej stronie od ich [kierunku] ruchu» – powiedział proboszcz cerkwi św. Jerzego arcybiskup Piotr Kotyuk. Po trafieniu pocisku drewniana świątynia się zapaliła.

Całkowicie uległa zniszczeniu również drewniana świątynia XIX wieku ze wsi Wjaziwka obwodu żytomierskiego. Ta cerkiew powstała w 1862 r. i była zabytkiem architektury o znaczeniu państwowym. Obiekt sakralny został ostrzelany w nocy 7 marca. Według sekretarza diecezji Owruckiej Serhija Stretowycza świątynia całkowicie uległa zniszczeniu, ocalała jedynie dzwonnica.

Barbarzyńcy splądrowali kolejny narodowy zabytek architektury – Sobór Wniebowzięcia NMP w Charkowie. Pierwsza wzmianka o nim w źródłach pisanych pochodzi z 1658 roku.

W latach 1771–1777 na miejscu drewnianej świątyni wzniesiono budynek w stylu barokowym kosztem mieszczan i urzędników, którzy sprzedawali swoje działki na cele święte. Przetrwała ta świątynia do dziś. W przeszłości katedra słynęła ze złoconego ikonostasu, zaprojektowanego przez słynnego architekta Rastrelli. 2 marca, podczas zmasowanego ostrzału miasta, pocisk uderzył w katedrę, w której ukrywali się wówczas ludzie. Eksplozja uszkodziła dekorację świątyni, wybito okna i witraże. Na szczęście ofiar nie było.

Nieodwracalną stratą było również zniszczenie cerkwi pw. Wniebowstąpienia Pańskiego jaka powstała w 1879 r. na wsi Łukjaniwka, 58 km od Kijowa. Jak poinformował ksiądz Andrij Własenko, w cerkwi znajdował się unikatowy ikonostas późnoklasyczny oraz duża barokowa ikona Deesis – arcydzieło pierwszej połowy XVIII wieku. Po czterokrotnym ostrzelaniu cerkwi przez rosyjski czołg 25 marca świątynia spłonęła doszczętnie. Z zabytku architektury pozostał tylko jeden fundament.

W wyniku ostrzału uszkodzeniu uległy ścienne malowidła XVIII wieku we wnętrzu zabytku architektonicznego o znaczeniu państwowym – Soboru Trójcy Przenajświętszej Klasztoru Trójcy (Czernihów), zbudowanego w latach 1679-1695. Listę sanktuariów splądrowanych przez Rosjan można kontynuować i kontynuować.

Według Ministerstwa Kultury i Polityki Informacyjnej najwięcej zniszczonych obiektów sakralnych znajduje się w obwodach donieckim (45) i ługańskim (40). Po nich – obwód kijowski (34) i charkowski (25).

Tysiące zabitych i co najmniej dwieście zniszczonych lub splądrowanych cerkwi i klasztorów nie powstrzymują tych, którzy krzyczą do całego świata, że Rosjanie to jest „naród wybrany przez Boga” i że tylko oni mogą «zbawić świat, ponieważ niosą prawdziwą naukę Chrystusa». Jak się powstrzymać, gdy patriarcha Gundiajew Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej popiera rosyjską inwazję militarną na Ukrainę. W swoim kazaniu na początku marca uzasadniał zakrojoną na dużą skalę inwazję na suwerenne państwo obroną Donbasu.

Zdjęcia 1 – Ukraiński Instytut Pamięci Narodowej

Zdjęcia 2 – Ministerstwo Kultury i Polityki Informacyjnej do materiałów dotyczących niszczenia kościołów.

Źródła:

1. https://uinp.gov.ua/aktualni-temy/voyenni-zlochyny-rosiyi-proty-kulturnoyi-spadshchyny-russian-war-crimes-against-cultural-heritage

2. https://mkip.gov.ua/news/7454.html